Italian appellation system: VDT, IGT, DOC, DOCG
Als u een fles wijn in de hand neemt zult u vaak één van onderstaande classificaties op het label zien staan maar wat betekenen deze dan eigenlijk?
In de tweede helft van de 20ste eeuw, om precies te zijn in 1963, besloot Italië om een aantal wetten in te voeren om de kwaliteit te duiden en de authenticiteit en het specifieke Italiaanse karakter te waarborgen. Echter veel vooruitstrevende wijn producenten vonden dat het systeem teveel op traditionele methoden was gebaseerd waardoor producenten die meer in moderne technieken zagen met de classificatie van hun wijnen in moeilijkheden konden komen. Na veel discussie en vinologisch onderzoek resulteerde dit in 1992 tot de invoering van de ‘Wet 164’. Het doel van de wet is om, naast het uitoefenen van een strenge controle op alle facetten van de wijnbouw, het aantal geclassificeerde wijnen te vergroten. De nieuwe wijnwet heeft zeker geleid tot een substantiële verbetering van de kwaliteit van Italiaanse wijnen. Het terugdringen van de productie per hectare is veruit de belangrijkste verandering in de Italiaanse wijnbouw geweest in de afgelopen 30 jaar. Dit alles met als doel het constant verbeteren en verhogen van de kwaliteit.
De wetgeving omvat zaken als gebruik druivensoort, percentage alcohol in de wijn, hoe land de wijn minimaal gerijpt moet worden, maximaal aantal hectoliter per hectare geproduceerd etc. Resultaat is 4 soorten classificaties welke hieronder beschreven worden:
Vino da Tavola (VDT)
De term Vino da Tavola refereert aan gewone wijnen zonder oorsprongsbenaming. De tafelwijnen zijn meestal menging van verschillende variëteiten en meestal meer geschikt voor lokale consumptie.
Indicazione Geografica Tipica (IGT)
Eén van de meest innovatieve aspecten van de “Wet 164” is de invoering van de classificatie IGT. De elementen die kenmerkend zijn voor de IGT-wijnen zijn de aanduiding van het geografische gebied (b.v. Toscana, Marken), van de gebruikte basisdruif. De wijnen moeten voor minstens 85% afkomstig uit het geografische gebied waarvan zij de naam dragen en moeten beantwoorden aan de criteria die zijn opgenomen in de voor iedere IGT afzonderlijke productievoorschriften. Er zijn bestaan zeer hoogwaardige IGT wijnen, vaak zijn deze wijnen gemaakt van niet inheemse druiven soorten (b.v. Cabernet Sauvignon, Merlot of Chardonnay).
Denominazione di Origine Controllata (DOC)
Een wijn met een DOC-toekenning staat voor een kwaliteitswijn met een gecontroleerde oorsprongsbenaming dus meer specifiek dan de IGT. In de productievoorschriften voor deze classificatie staan o.a. vermeld de druiven soort waar deze wijn van gemaakt moet worden, vinificatie methode, rijpingstijd etc.
Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG)
De ‘G’ achter de Denominazione di Origine Controllata staat voor ‘Garantita’ en garandeert daarmee een zekere superieure kwaliteit van de wijn. In 1980 werd deze benaming ingevoerd en toegekend aan 4 wijnen van superieure kwaliteit uit Piemonte en Toscane: Barolo en Barbaresco (beide uit Piemonte) en Brunello di Montalcino en Vino Nobile di Montepulciano (beide uit Toscane). Vandaag de dag – anno 2012 – telt Italië 73 DOCG’s.
DOCG wijnen voldoen aan de meest strikte eisen van de Italiaanse wijn wetgeving. Voordat een DOCG-wijn in de handel gebracht mag worden moet hij 2 testen met goed gevolg hebben afgelegd: de eerste test wordt uitgevoerd tijdens de productiefase waarbij de wijnen een chemische en proef technische analyse ondergaan. Er wordt bekeken of de wijn voldoende stoffen (polyfenolen, suikers en zuren) bevat om in aanmerking te komen voor de classificatie DOCG. De tweede test wordt uitgevoerd na rijping en bottelen. Aan de hand van wederom een proef technische test wordt gecontroleerd of de wijn ook daadwerkelijk die karakteristieken heeft ontwikkeld die kenmerkend zijn voor die specifieke DOCG-wijn, en bekeken of de wijn goed in balans is. Indien de wijn aan de gestelde eisen voldoet krijgt de wijn de befaamde DOCG-banderol.